04/09/2015
Theo Sở TN&MT TP. Hà Nội, từ năm 2003, TP đã chủ động rà soát, lập danh mục và hướng dẫn di chuyển các cơ sở công nghiệp thuộc 17 ngành nghề có khả năng gây ô nhiễm môi trường và không phù hợp với quy hoạch (khoảng hơn 400 đơn vị), song, hiện mới có 41 đơn vị thực hiện việc di chuyển. Nguyên nhân là do các doanh nghiệp ngại di chuyển ra xa khu vực nội thành; Nguồn tài chính của hầu hết các doanh nghiệp còn hạn chế trong khi chi phí để đầu tư công nghệ sản xuất sạch, hệ thống xử lý nước thải, chất thải tiên tiến rất tốn kém. Đặc biệt, trong bối cảnh kinh tế suy thoái từ năm 2011, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn nhưng nguồn lực của Nhà nước trong đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội tại địa điểm mới còn hạn chế, chưa được xây dựng đồng bộ.
Bên cạnh đó, việc lập và hoàn thiện quy hoạch ngành, quy hoạch xây dựng theo Quy hoạch chung Thủ đô được duyệt kết hợp cùng với chủ trương hạn chế công trình cao tầng khu vực nội đô đang được triển khai cũng ảnh hưởng đến việc thực hiện chủ trương di dời theo Quyết định 86/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành quy chế tài chính phục vụ di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường và các cơ sở phải di dời theo quy hoạch xây dựng đô thị. Đáng chú ý là cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp di dời còn nhiều bất cập, chưa thực sự khuyến khích các doanh nghiệp tự nguyện, tích cực chuyển đổi ngành nghề, mục đích sử dụng đất phù hợp với quy hoạch cũng như di dời. Ngoài ra, sự phối hợp giữa các sở, ngành, quận, huyện cũng như các doanh nghiệp chưa hiệu quả cũng làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện công tác di dời.
Ô nhiễm môi trường ở Hà Nội đang ở mức báo động
Theo chỉ đạo của UBND TP, trong tháng 7/2015, các quận, huyện phải hoàn thành danh sách các cơ sở cần phải di dời gửi về Sở TN&MT tổng hợp nhưng đến cuối tháng 8/2015, sau 2 lần TP ra văn bản đôn đốc thực hiện, mới chỉ có 15 đơn vị nộp báo cáo. Ngay cả 41 doanh nghiệp đã di dời cũng chủ yếu là do sự chủ động của các doanh nghiệp chứ chưa có sự can thiệp của các cơ quan quản lý nhà nước.
Để công tác di dời được thực hiện đảm bảo tiến độ và hiệu quả, Sở TN&MT Hà Nội đề nghị UBND TP trong thời gian tới tiếp tục kiểm tra, đôn đốc các cơ sở gây ô nhiễm môi trường bắt buộc phải di dời gắn với tiến độ cụ thể; Có kế hoạch quản lý, sử dụng hiệu quả diện tích đất thu hồi theo hướng thực hiện đầu tư các công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch, đúng quy định; Điều tra, rà soát về hiện trạng sử dụng đất, mức độ gây ô nhiễm của các cơ sở công nghiệp thuộc 17 ngành, nghề có khả năng gây ô nhiễm để lập, công bố công khai danh mục các cơ sở phải di dời trong khoảng thời gian từ 2015 - 2020.
Đồng thời, TP cần chỉ đạo kiên quyết xử lý các trường hợp gây ô nhiễm nghiêm trọng không thực hiện di dời bằng biện pháp cưỡng chế buộc ngừng sản xuất hoặc thu hồi đất; Sở Quy hoạch - Kiến trúc phải đẩy nhanh hoàn thiện phê duyệt, công bố công khai các quy hoạch ngành, quy hoạch phân khu định hướng cho các đơn vị di dời lập phương án…
Nguyễn Hằng
