20/11/2023
Ngày 17/11/2023, tại TP. Đà Nẵng, Viện Khoa học môi trường, biển và hải đảo tổ chức Hội thảo “Góp ý dự thảo Hướng dẫn kỹ thuật phòng ngừa, ứng phó sự cố nước thải, khí thải và phục hồi môi trường nước thải”. Tham dự và chủ trì Hội thảo có PGS.TS Phạm Văn Lợi - Phó Viện trưởng Viện Khoa học môi trường, biển và hải đảo; TS. Phạm Việt Đức - Phó Viện trưởng Viện Hoá học môi trường quân sự; đại diện Chi cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường miền Trung - Tây Nguyên, Trung tâm Quan trắc môi trường miền Trung - Tây Nguyên; các Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban quản lý KCN, KCX, KCNC, CCN, doanh nghiệp… các tỉnh/thành phố Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi và Thừa - Thiên Huế.
PGS.TS Phạm Văn Lợi - Phó Viện trưởng Viện Khoa học môi trường, biển và hải đảo phát biểu khai mạc Hội thảo
Phát biểu tại Hội thảo, PGS.TS Phạm Văn Lợi - Phó Viện trưởng Viện Khoa học môi trường, biển và hải đảo cho biết: Thời gian gần đây, các sự cố do chất thải (đặc biệt là nước thải, khí thải) từ hoạt động của các cơ sở sản xuất ngày càng có xu hướng gia tăng, hậu quả dẫn đến làm môi trường nước, môi trường không khí nơi xảy ra sự cố bị ô nhiễm nghiêm trọng và gây ra nhiều thiệt hại đến môi trường, đời sống, kinh tế - xã hội và sức khỏe con người. Thực trạng đó đặt ra cho Việt Nam nói chung và Bộ Tài nguyên và Môi trường nói riêng sự cần thiết nghiên cứu xây dựng tài liệu hướng dẫn công tác phòng ngừa và ứng phó sự cố môi trường nói chung và sự cố chất thải nói riêng để các cấp xây dựng và thực hiện kế hoạch phòng ngừa sự cố chất thải hiệu quả giúp ngăn ngừa các sự cố chất thải lớn xảy ra, đặc biệt là cấp cơ sở (cơ sở sản xuất) nơi thường xuyên có nguy cơ gây ra các sự cố chất thải. Đồng thời, giúp các cấp (đặc biệt là cấp cơ sở) tổ chức và phối hợp thực hiện tốt công tác ứng phó sự cố chất thải tại cơ sở (theo các tình huống đã xây dựng) khi xảy ra. Do đó, Tài liệu hướng dẫn kỹ thuật phòng ngừa, ứng phó sự cố chất thải (nước thải, khí thải) và phục hồi môi trường giúp xác định các thành phần chính của một kế hoạch phòng ngừa, ứng phó. Các kế hoạch ứng phó phải xác định được các mối nguy tiềm ẩn, phát triển các hệ thống phòng ngừa sự cố, cung cấp các giải pháp thích hợp để giảm thiểu rủi ro và phương án ứng phó giảm các tổn thất và thiệt hại do các sự cố đó gây ra.
TS. Bùi Hoài Nam - Trưởng phòng Kinh tế và quản lý môi trường, biển và hải đảo, Viện Khoa học môi trường,
biển và hải đảo giới thiệu dự thảo Tài liệu hướng dẫn
Tài liệu hướng dẫn kỹ thuật bao gồm 4 phần: (I) Giới thiệu chung; (II) Nội dung hướng dẫn Phòng ngừa sự cố chất thải (nước thải, khí thải) cấp cơ sở (cơ sở sản xuất), cấp huyện, cấp tỉnh và cấp Quốc gia; (III) Nội dung hướng dẫn ứng phó sự cố chất thải (nước thải, khí thải) cấp cơ sở, cấp huyện, cấp tỉnh và cấp Quốc gia; (IV) Nội dung hướng dẫn Phục hồi môi trường sau sự cố nước thải cấp cơ sở, cấp huyện, cấp tỉnh và cấp Quốc gia.
Hướng dẫn này được áp dụng cho các cấp: cấp cơ sở, cấp huyện, cấp tỉnh và Quốc gia trên toàn quốc để thực hiện các biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố chất thải (nước thải, khí thải); Không áp dụng đối với các sự cố khác như sự cố chất thải rắn, sự cố thiên tai, hỏa hoạn, sự cố hóa chất, tràn dầu, sự cố rò rỉ phóng xạ, hạt nhân. Đối tượng của hướng dẫn kỹ thuật gồm: (1) các cơ sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ dịch vụ thuộc 17 loại hình sản xuất có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, các KCN, KCX, KCNC, CCN; (2) UBND cấp huyện, UBND cấp tỉnh, cấp Quốc gia.
TS. Doãn Giang - Trưởng phòng Khí tài, Viện Hoá học môi trường quân sự giới thiệu phần hướng dẫn kỹ thuật ứng phó sự cố
Trình bày dự thảo Hướng dẫn kỹ thuật phòng ngừa sự cố chất thải (phần nước thải, khí thải), TS. Bùi Hoài Nam - Trưởng phòng Kinh tế và quản lý môi trường, biển và hải đảo, Viện Khoa học môi trường, biển và hải đảo tập trung giới thiệu quy định trong Luật BVMT 2020 và các quy định pháp luật liên quan đến phòng ngừa sự cố môi trường nói chung và sự cố chất thải (phần nước thải, khí thải) nói riêng. Trong đó, làm rõ quy trình phòng ngừa sự cố của từng loại hình, phân loại mức độ rủi ro, mối đe doạ có thể xảy ra; xây dựng các kịch bản tác động, ảnh hưởng tới môi trường theo mức độ rui ro của từng sự cố; phương án kiểm tra, giảm sát; tổ chức tập huấn, diễn tập, tuyên truyền phổ biến pháp luật liên quan…
Hướng dẫn kỹ thuật nhằm cụ thể hóa các quy định pháp luật trong công tác phòng ngừa, ứng phó sự cố chất thải (nước thải, khí thải) và phục hồi môi trường sau sự cố nước thải để các cấp từ Quốc gia đến địa phương và đặc biệt cơ sở sản xuất có thể tự xây dựng kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố chất thải (nước thải, khí thải) theo hướng dẫn nhằm chủ động chuẩn bị tốt các nguồn lực, phương án, phương tiện, thiết bị để tập trung phòng ngừa hiệu quả tránh các sự cố chất thải lớn xảy ra; Đồng thời sẵn sàng tổ chức ứng phó khi xảy ra sự cố chất thải (nước thải, khí thải) được hiệu quả và an toàn môi trường.
Các đại biểu tham dự Hội thảo
Về phần Hướng dẫn kỹ thuật ứng phó sự cố nước thải, khí thải và phục hồi môi trường sau sự cố nước thải, TS. Doãn Giang - Trưởng phòng Khí tài, Viện Hoá học môi trường quân sự đưa ra nguyên tắc phân cấp ứng phó sự cố chất thải theo Điều 4 Quyết định số 09/2020/QĐ- TTg ban hành quy chế ứng phó sự cố chất thải, sự cố chất thải được phân theo mức độ và phân cấp ứng phó sự cố từ cơ sở, cấp huyện, cấp tỉnh và cấp Quốc gia. Đồng thời, giới thiệu một số tình huống cơ bản trong phân cấp ứng phó sự cố môi trường; Xây dựng kịch bản ứng phó sự cố nước thải với các mức sự cố rủi ro thấp - trung bình - cao và rất cao. Đối với hướng dẫn kỹ thuật ứng phó sự cố với khí thải, TS. Doãn Giang đã nêu 1 số ví dụ điển hình với xảy ra sự cố gần đây để các đại biểu hiểu rõ hơn về quy trình thực hiện khi thực tế xảy ra để có sự phối hợp triển khai hiệu quả. Theo đó, tuỳ vào tình hình thực tế tại hiện trường các cấp được phân công sẽ có biện pháp đánh giá tình huống, thiết lập sở chỉ huy, tổ chức ứng phó và khắc phục hậu quả, phục hồi môi trường sau sự cố...
Tại Hội thảo, các đại biểu ghi nhận và đánh giá cao đơn vị soạn thảo đã chuẩn bị Tài liệu hướng dẫn kỹ thuật rất công phu, chi tiết và rõ ràng. Tuy nhiên, một số đại biểu ý kiến cần mở rộng đối tượng của hướng dẫn, cần phân định rõ hơn trách nhiệm đơn vị nào chủ trì, đơn vị nào phối hợp, thời điểm công bố kết thúc sự cố và nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ...
Kết luận Hội thảo, PGS.TS. Phạm Văn Lợi ghi nhận những ý kiến đóng góp quý báu của các đại biểu tham dự, Nhóm biên soạn sẽ tổng hợp, bổ sung để sớm hoàn thiện Tài liệu hướng dẫn trình Bộ trưởng Bộ TN&MT ban hành trong năm 2024.
Nam Việt
