22/12/2025
Phường Vũng Áng là địa bàn có tính chất đặc thù với sự tập trung của nhiều khu công nghiệp, cảng biển và các dự án trọng điểm quốc gia như Khu kinh tế Vũng Áng, Nhà máy Nhiệt điện và Khu liên hợp Gang thép Formosa Hà Tĩnh. Quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa diễn ra nhanh chóng đã tạo ra áp lực lớn lên môi trường tự nhiên, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh các vi phạm như xả thải vượt quy chuẩn, ô nhiễm nguồn nước, không khí và tiếng ồn, cùng với lượng dân nhập cư đông tạo nên sự đa dạng, phức tạp trong quản lý.
Lực lượng Công an phường đóng vai trò tuyến đầu trong nắm tình hình, phát hiện, xử lý vi phạm và tuyên truyền nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho người dân và doanh nghiệp. Bài báo nhằm làm rõ kết quả, những hạn chế và đề xuất giải pháp để tiếp tục phát huy vai trò của lực lượng Công an phường Vũng Áng, góp phần bảo đảm phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường bền vững.
1. Đặc điểm tình hình có liên quan đến vi phạm pháp luật về môi trường trên địa bàn phường Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh
Phường Vũng Áng thuộc thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, nằm ở cực Nam của tỉnh, tiếp giáp biển Đông với đường bờ biển dài, đồng thời là cửa ngõ phía Bắc của Khu kinh tế Vũng Áng – một trong những khu kinh tế trọng điểm quốc gia. Trên địa bàn tập trung nhiều dự án công nghiệp quy mô lớn như Khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương Formosa Hà Tĩnh, các nhà máy nhiệt điện, cảng biển, kho bãi và dịch vụ logistics. Vị trí địa lý vừa giáp biển, vừa là trung tâm công nghiệp – cảng biển đã tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế nhưng cũng làm gia tăng nguy cơ vi phạm pháp luật về môi trường, nhất là các hành vi xả thải công nghiệp ra biển, ô nhiễm không khí và bụi than từ hoạt động vận tải, cũng như các vi phạm trong quản lý, sử dụng tài nguyên ven biển.
Đặc biệt, phường Vũng Áng, thuộc Khu kinh tế Vũng Áng – trung tâm công nghiệp nặng và cảng biển của tỉnh Hà Tĩnh – hiện tập trung mật độ lớn các dự án công nghiệp quy mô quốc gia và quốc tế. Tính đến tháng 9 năm 2025, toàn Khu kinh tế Vũng Áng có 156 dự án đầu tư còn hiệu lực, gồm 56 dự án có vốn đầu tư nước ngoài với tổng vốn đăng ký khoảng 16 tỷ USD và 100 dự án trong nước với tổng vốn hơn 85.054 tỷ đồng, tạo việc làm cho trên 20.000 lao động. Trên địa bàn phường Vũng Áng nổi bật là Khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương Formosa Hà Tĩnh (vốn đầu tư giai đoạn I hơn 10 tỷ USD, công suất thiết kế 10 triệu tấn thép/năm), Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 (1.200 MW, vốn gần 2 tỷ USD), cùng các dự án năng lượng và sản xuất lớn như Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 2, Nhà máy sản xuất pin VinES, các khu cảng biển và khu công nghiệp phụ trợ. Quy mô và phạm vi công nghiệp đặc biệt lớn này không chỉ đóng góp quan trọng cho tăng trưởng kinh tế mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát sinh vi phạm pháp luật về môi trường. [4;5]
2. Tình hình vi phạm pháp luật về môi trường trên địa bàn phường Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh
Theo số liệu thống kê của Công an phường Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh trong giai đoạn từ năm 2022 – 2025 trên địa bàn phường Vũng Áng đã xảy ra 45 vụ vi phạm pháp luật về môi trường với tổng số tiền phạt trên 3,6 tỷ đồng. Các vi phạm pháp luật về môi trường tại Vũng Áng chủ yếu liên quan đến xả thải trái phép và không tuân thủ quy định về quản lý chất thải như: Xả nước thải vượt quy chuẩn ra môi trường (ví dụ: Xả thải chưa qua xử lý hoặc vượt giới hạn cho phép vào sông, biển); Quản lý chất thải rắn không đúng quy định (chôn lấp chất thải rắn, chất thải nguy hại trái phép hoặc không có hệ thống thu gom, xử lý đạt chuẩn); Không có giấy phép môi trường hoặc vi phạm về hồ sơ thủ tục môi trường. Nhiều doanh nghiệp vận hành dự án mà chưa được cấp giấy phép môi trường theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, hoặc thiếu các thủ tục đánh giá tác động môi trường cần thiết; Thải khí, bụi vượt chuẩn hoặc gây ô nhiễm không khí, tiếng ồn: Tuy ít phổ biến hơn nước thải, nhưng tại Vũng Áng cũng ghi nhận vi phạm về khí thải công nghiệp (như bụi, khí độc vượt quy chuẩn) và tiếng ồn vượt mức cho phép, ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. [1]
Điển hình: Tháng 5/2024, tại vùng biển phục vụ Dự án Nhiệt điện Vũng Áng II (KKT Vũng Áng, thị xã Kỳ Anh), cơ quan chức năng phát hiện tàu Đức Thịnh 88 tiến hành nạo vét và bơm vật liệu nạo vét lên bờ khi chưa được cấp phép, vi phạm quy định quản lý hoạt động nạo vét. Chủ tàu bị xử phạt hành chính 30 triệu đồng, qua đó cảnh báo nguy cơ ô nhiễm môi trường biển nếu không kiểm soát chặt chẽ chất thải nạo vét. [3]
Nguồn:https://giaoducthoidai.vn/tau-khong-phep-nao-vet-tai-du-an-cua-nha-may-nhiet-dien-vung-ang-ii-post686168.html
3. Kết quả công tác phòng, chống vi phạm pháp luật về môi trường của lực lượng Công an phường Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh
Trong năm 2025, đơn vị đã tham mưu cho UBND phường ban hành 08 kế hoạch và 05 văn bản chỉ đạo về quản lý, bảo vệ môi trường; phối hợp với Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Hà Tĩnh tiến hành 12 đợt kiểm tra liên ngành, phát hiện và kiến nghị xử lý 10 vụ vi phạm. Công tác tuyên truyền được thực hiện đa dạng về hình thức như tổ chức 15 buổi tuyên truyền trực tiếp tại các tổ dân phố và doanh nghiệp với hơn 1.500 lượt người tham gia, phát hành 2.500 tờ rơi và 15 tin, bài trên loa truyền thanh và mạng xã hội, tập trung vào các quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020 và chế tài xử lý hành vi xả thải trái phép. Đồng thời, lực lượng Công an phường đã vận động quần chúng cung cấp 11 nguồn tin có giá trị, giúp kịp thời phát hiện, ngăn chặn các vụ việc liên quan đến xả thải công nghiệp và quản lý chất thải không đúng quy định, góp phần giữ gìn môi trường xanh – sạch – đẹp, bảo đảm phát triển kinh tế bền vững trên địa bàn. [1]
Tuy nhiên, các mặt công tác nghiệp vụ cơ bản của lực lượng Công an phường Vũng Áng trong giai đoạn vừa qua vẫn chưa được triển khai mạnh mẽ, quyết liệt. Vẫn chủ yếu dừng lại công tác nắm tình hình có liên quan đến phòng, chống vi phạm pháp luật về môi trường trên địa bàn; các mặt công tác nghiệp vụ chuyên sâu khác chưa được tiến hành dẫn đến việc nhận diện, phòng ngừa, phát hiện, xử lý các đối tượng có hanh vi vi phạm pháp luật còn hạn chế.
4. Những tồn tại, hạn chế trong công tác phòng, chống vi phạm pháp luật về môi trường của lực lượng Công an phường Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh
Mặc dù đã triển khai nhiều biện pháp và đạt được những kết quả tích cực, công tác phòng, chống vi phạm pháp luật về môi trường của lực lượng Công an phường Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh vẫn còn tồn tại một số hạn chế như:
Về công tác phòng ngừa vi phạm pháp luật về môi trường của lực lượng Công an phường Vũng Áng: Hoạt động nắm tình hình, dự báo, tham mưu chưa thật sự sâu sát, chưa bao quát hết các lĩnh vực, ngành nghề có nguy cơ cao gây ô nhiễm; hình thức tuyên truyền, vận động quần chúng còn thiếu sự đổi mới, chưa tạo được sức lan tỏa mạnh; các mặt công tác nghiệp vụ chưa được triển khai đồng bộ, xuyên suốt phục vụ phòng ngừa.
Về công tác phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật về môi trường của lực lượng Công an phường Vũng Áng: Việc nắm bắt, thu thập thông tin về vi phạm chưa thực sự toàn diện, còn phụ thuộc nhiều vào phản ánh của người dân; tần suất kiểm tra, giám sát chưa đáp ứng yêu cầu so với mật độ và quy mô hoạt động của các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn; khả năng phát hiện các vi phạm tinh vi, sử dụng công nghệ cao còn hạn chế.
Về tổ chức lực lượng Công an phường Vũng Áng trong phòng, chống vi phạm pháp luật về môi trường biên chế mỏng, số cán bộ trực tiếp phụ trách lĩnh vực môi trường không nhiều và chủ yếu kiêm nhiệm, dẫn đến áp lực công việc lớn và khó bao quát toàn bộ các lĩnh vực, ngành nghề tiềm ẩn nguy cơ vi phạm trên địa bàn. Trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ về môi trường của một số cán bộ chưa thật sự sâu, nhất là trong việc phát hiện, thu thập chứng cứ đối với các hành vi vi phạm về môi trường tinh vi.
Về quan hệ phối hợp với các lực lượng trong và ngoài ngành Công an phòng, chống vi phạm pháp luật về môi trường còn thiếu tính thường xuyên, chặt chẽ; cơ chế trao đổi thông tin đôi khi chưa kịp thời, chưa đồng bộ, dẫn đến việc xử lý một số vụ việc chưa đạt hiệu quả cao. Hoạt động phối hợp kiểm tra, giám sát liên ngành còn hạn chế về tần suất và phạm vi, nhất là đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm cao trong Khu kinh tế Vũng Áng.
5. Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống vi phạm pháp luật về môi trường của lực lượng Công an phường Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế và đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong tình hình mới, lực lượng Công an phường Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh cần triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:
Một là, nâng cao hiệu quả công tác nắm tình hình bằng cách xây dựng kế hoạch thu thập, cập nhật thông tin thường xuyên, có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các hoạt động xả thải, quản lý chất thải, khai thác tài nguyên, tuân thủ giấy phép môi trường và vận hành hệ thống xử lý của các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn phường Vũng Áng. Lực lượng Công an phường cần đa dạng hóa phương thức thu thập thông tin từ công tác nghiệp vụ trinh sát, quần chúng nhân dân, phương tiện thông tin đại chúng. Trên cơ sở dữ liệu thu thập được, tiến hành phân tích, so sánh với các quy chuẩn, tiêu chuẩn môi trường và hồ sơ pháp lý của cơ sở để nhận diện sớm những dấu hiệu vi phạm hoặc nguy cơ phát sinh vi phạm, từ đó chủ động đề xuất biện pháp phòng ngừa và xử lý kịp thời.
Hai là, lực lượng Công an phường Vũng Áng tăng cường công tác nắm tình hình để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức vi phạm pháp luật về môi trường, bảo đảm tính nghiêm minh và răn đe. Quá trình xử lý cần bám sát quy định của pháp luật, áp dụng đầy đủ các chế tài hành chính hoặc hình sự tùy theo tính chất, mức độ vi phạm; đồng thời công khai kết quả xử lý trên các phương tiện thông tin đại chúng và tại địa bàn cơ sở nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, phòng ngừa tái phạm và lan tỏa thông điệp về bảo vệ môi trường trong cộng đồng.
Ba là, Công an phường Vũng Áng cần thành lập tổ công tác chuyên trách về phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường, bảo đảm lực lượng này có chuyên môn sâu, am hiểu pháp luật và nghiệp vụ môi trường. Tổ công tác phải được bố trí cán bộ có năng lực, được đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên về kỹ năng kiểm tra, giám sát, thu thập chứng cứ và xử lý vi phạm; đồng thời được trang bị các phương tiện, thiết bị kỹ thuật cần thiết để phục vụ hiệu quả công tác phát hiện, ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm trên địa bàn.
Bốn là, thường xuyên phối hợp với các lực lượng trong và ngoài ngành Công an như Phòng PC03, Phòng PC08, Công an các phường giáp ranh; Sở Nông nghiệp và Môi trường, Uỷ ban nhân dân phường Vũng Áng, Ban Quản lý Khu kinh tế Vũng Áng, Hải quan, Bộ đội Biên phòng và các tổ chức chính trị – xã hội trên địa bàn để trao đổi thông tin, chia sẻ dữ liệu, hỗ trợ nghiệp vụ trong phòng, chống vi phạm pháp luật về môi trường. Việc phối hợp cần được thực hiện theo cơ chế rõ ràng, định kỳ tổ chức các đợt kiểm tra liên ngành, đột xuất tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh có nguy cơ cao gây ô nhiễm, đồng thời kịp thời xử lý triệt để các vụ việc phát hiện, bảo đảm tính thống nhất, hiệu quả và đồng bộ trong công tác bảo vệ môi trường.
Nguyễn Hồng Thuyên
Học viện Cảnh sát nhân dân
(Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi trường, số 12/2025)
Tài liệu tham khảo:
1. Báo cáo kết quả công tác năm 2024 của Công an phường Vũng Áng, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh.
2. Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.
4. https://hatinh.gov.vn/dau-tu/tin-bai/26372/185-du-an-dau-tu-tai-2-khu-kinh-te-cua-ha-tinh.
5. https://vneconomy.vn/mo-rong-khu-kinh-te-vung-ang-gan-voi-khu-thuong-mai-tu-do.htm.
