16/12/2015
Ngày 3/12/ 2015, Cục cảnh sát Môi trường Văn phòng phía Nam (C49B) phối hợp cùng Hiệp hội Bảo tồn Động vật hoang dã (WCS) và Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên Việt Nam (ENV) đã bắt quả tang đối tượng Phan Huỳnh Anh Khoa đang đóng gói 9 cá thể Rái cá vuốt bé (Amblonyx cinereus) và 1 cá thể Voọc vá chân đen (Pygathrix nemaeus) để giao cho khách hàng tại quán cafe tại số 114 - 116B đường Trần Thánh Tông, phường 15 quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh.
Khi bị lực lượng Công an kiểm tra, Phan Huỳnh Anh Khoa không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc của số động vật hoang dã . Xác minh tại hiện trường, đây là cá thể Rái cá vuốt bé (Amblonyx cinereus) và Voọc vá chân đen(Pygathrix nemaeus) nằm trong danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ theo nghị định số 160/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ về tiêu chí xác định loài và chế độ quản lý loài thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ.
Ngay sau đó tên Khoa đã đưa cơ quan chức năng đến cửa hàng của mình tại số 93 Trần Thánh Tông, phường 15, quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh. Tại đây, tên khoa đã tự nguyện giao nộp một số cá thể động vật hoang dã (ĐVHD) khác đang bị nuôi nhốt và chờ mang đi tiêu thụ.
Bước đầu cơ quan cảnh sát nghi nhận tại cửa hàng Vương quốc Thú cưng có: 02 Kỳ đà Tegu trắng đen (01 cá thể đã chết), 03 Kỳ đà Savanah, 02 sóc, 01 cá sấu, 02 chuột Bắc Mỹ.
Trả lời cơ quan điều tra, Khoa (sinh năm 1993, thường trú tại số 105/38/2 đường Nguyễn Tư Giản, phường 12 quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh) khai nhận, số lượng động vật hoang dã đang nuôi nhốt trong cửa hàng là do đối tượng thu mua chủ yếu từ Thái Lan để bán cho người nuôi thú cảnh tại Việt Nam, Khoa cũng thừa nhận rằng, tất cả số ĐVHD trong cửa hàng đều không được kiểm dịch bệnh tật trước khi bán đến tay người nuôi. Cửa hàng thú cảnh của Khoa cũng nằm sát khu dân cư đông đúc, điều kiện nuôi nhốt không đảm bảo khiến dễ dàng lây lan dịch bệnh ra ngoài.
Cơ quan chức năng bắt giữ đối tượng Phan Huỳnh Anh Khoa
Đại diện Phòng 3, Cục cảnh sát Môi trường Văn phòng phía Nam cho biết, đối tượng Phan Huỳnh Anh Khoa đã từ lâu nằm trong diện theo dõi của các cơ quan chức năng. Trong nhiều năm qua, mặc dù đã nhiều lần bị nhắc nhở, phạt hành chính, nhưng đối tượng Khoa vẫn bất chấp cảnh báo, thách thức các cơ quan thực thi pháp luật và phớt lờ các ý kiến đóng góp từ các cơ quan bảo tồn như WCS, ENV…và liên tục đăng tải các hình ảnh về buôn bán động vật hoang dã trên tài khoản facebook. Thậm chí, Khoa còn đăng bán cả hổ con, loài thuộc danh mục nguy cấp quý, hiếm cần ưu tiên bảo vệ theo Nghị định 160/2013/NĐ-CP của Chính phủ, là nhóm nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại, trên facebook của mình (ảnh từ FB của Khoa). Khoa bảo đảm với người mua là có hổ giao tận nhà, miễn là có đủ tiền trả cho Khoa.
Sau khi tiến hành lấy lời khai và khám xét cửa hàng thú cảnh của đối tượng Khoa, cơ quan điều tra đã quyết định tạm giữ toàn bộ số ĐVHD bao gồm 09 con Rái cá vuốt bé (Amblonyx cinereus), 01 con Voọc vá chân đen(Pygathrix nemaeus) và nhiều loài động vật khác. Tất cả các cá thể động vật đã được cơ quan điều tra bàn giao cho Trung tâm cứu hộ Củ Chi. Cơ quan điều tra sẽ tiếp tục mở rộng điều tra nhằm bóc tách đường dây buôn bán ĐVHD trái phép làm sinh vật cảnh tại Tp Hồ Chí Minh, trong đó Khoa là đầu mối thông tin quan trọng vàbàn giao cho cơ quan điều tra quận Tân Bình để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
Khảo sát gần đây của WCS cho thấy, buôn bán động vật hoang dã trên internet đang ngày một phổ biến, với thủ đoạn tinh vi, các đối tượng buôn bán ĐVHD có thể dễ dàng giới thiệu các sản phẩm động vật hoang dã tới người tiêu dùng và dễ dàng trốn tránh các cơ quan thực thi pháp luật. Việc bắt giữ đối tượng Phan Huỳnh Anh Khoa là bước khởi đầu cho việc tăng cường quản lý việc buôn bán ĐVHD trên internet nói riêng và buôn bán ĐVHD nói chung.
Trong thời gian gần đây phong trào nuôi thú cưng là động vật hoang dã đang trở thành một trào lưu trong giới trẻ, trong đó có nhiều loài ĐVHD dã nguy cấp quý hiếm như rái cá, culi, vượn, voọc được các bạn trẻ săn tìm; nhiều loài ĐVHD khác có nguồn gốc từ nước ngoài cũng được nhập khẩu trái phép vào Việt Nam qua đường cửa khẩu Mộc Bài. Việc mua bán vận chuyển ĐVHD có nguồn gốc ngoại nhập về Việt Nam không qua kiểm dịch tạo nên nguy cơ lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người và động vật; Một số loài thuộc bộ gặm nhấm như sóc và chuột luôn tiềm ẩn trong cơ thể khả năng lây lan bệnh dịch hạch cho người hay như một số loài bò sát thường chứa một lượng lớn vi khuẩn Samonela có thể gây tiêu chảy thậm chí tử vong ở người; nhiều loài chim có nguồn gốc ngoại nhập có khả năng tiềm ẩn trong cơ thể các chủng virus cúm, có thể làm lây lan dịch bệnh cúm cho người và gia cầm ở Việt Nam, đặc biệt là thời điểm giáp Tết nguyên đán.
B. Hằng
