03/09/2015
Ngày 6/8/2015, Đoàn thanh tra của Tổng cục Môi trường do ông Lương Duy Hanh, Cục trưởng Cục Kiểm soát hoạt động BVMT làm Trưởng đoàn đã thanh tra đột xuất Nhà máy bia Đông Nam Á (Minh Khai, Hai Bà Trưng, TP. Hà Nội) và bắt quả tang Nhà máy xả nước thải không qua xử lý ra môi trường. Đáng nói là Nhà máy đã nhiều lần bị cơ quan chức năng lập biên bản xử phạt vi phạm, nhưng tình trạng xả trộm nước thải chưa qua xử lý ra môi trường vẫn tiếp diễn.
Dấu hiệu vi phạm pháp luật về BVMT
Tại thời điểm thanh tra, Đoàn thanh tra phát hiện, bắt quả tang hành vi vi phạm của Nhà máy. Mặc dù có hệ thống xử lý nước thải, nhưng Nhà máy đã không vận hành mà xả trực tiếp nước thải không qua xử lý vào hệ thống thoát nước chung của khu dân cư Cụm 10, phường Minh Khai, với lưu lượng xả thải theo Giấy phép xả nước thải vào nguồn nước của Nhà máy là 700m³/ngày, đêm. Kiểm tra hiện trường cho thấy, ngay cạnh trạm bơm xử lý nước thải Nhà máy đã đục một miệng xả (có chiều rộng 25 cm, chiều cao 30 cm) từ bể thu gom nước thải chưa qua xử lý ra hệ thống thoát nước mưa. Miệng xả trộm nước thải đã cũ, được đục và xả thải trong một thời gian dài; 2 máy bơm dùng để bơm nước thải vào hệ thống xử lý nước thải không hoạt động.Qua quan sát, nước thải có màu trắng đục, nhiều cặn bẩn và bốc mùi nồng nặc. Khi Đoàn thanh tra đến làm việc, một số cán bộ, nhân viên của Nhà máy đã có hành vi cản trở và gây khó khăn cho hoạt động của Đoàn.
Được biết, đây không phải là lần đầu tiên Nhà máy bị bắt quả tang xả nước thải trực tiếp ra môi trường. Năm 2014, Nhà máy bia Đông Nam Á đã bị các cơ quan chức năng xử phạt hành chính và yêu cầu khắc phục hậu quả vi phạm về môi trường; cũng như có khiếu nại và tố cáo của người dân trong khu vực về tình trạng ô nhiễm môi trường của Nhà máy. Gần đây nhất, ngày 7/7/2015, Đoàn thanh tra của Tổng cục Môi trường đã kiểm tra công tác BVMT của Nhà máy và đã phát hiện một số vi phạm như: Thực hiện không đúng Báo cáo đánh giá tác động môi trường, chưa xây dựng hệ thống thu gom nước mưa và nước thải riêng biệt và không báo cáo tình hình thu gom, xử lý nước thải, xả nước thải và các vấn đề phát sinh trong quá trình xử lý nước thải gửi cơ quan có thẩm quyền.
 |
 |
|
Bắt quả tang Nhà máy bia Đông Nam Á xả thải không qua xử lý ra môi trường |
Phát hiện bể thu gom nước thải chưa qua xử lý |
Qua phân tích mẫu nước thải của Nhà máy cho thấy, các thông số đều vượt quy chuẩn cho phép. Với những vi phạm nêu trên, Đoàn thanh tra đã tiến hành lập Biên bản vi phạm hành chính về BVMT và yêu cầu Nhà máy bia Đông Nam Á dừng ngay hành vi xả trộm nước thải ra môi trường. Đồng thời, Nhà máy phải có biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường theo quy định pháp luật, cụ thể là thực hiện đúng và đầy đủ các quy định trong Báo cáo đánh giá tác động môi trường, xử lý nước thải đạt quy chuẩn trước khi thải ra môi trường và nộp đủ phí BVMT đối với nước thải. Ngoài ra, Nhà máy phải tuân thủ đúng quy định về quản lý chất thải rắn thông thường, chất thải nguy hại (CTNH) và thực hiện chương trình giám sát môi trường định kỳ. Trong trường hợp Nhà máy không có biện pháp khắc phục hậu quả vi phạm, Đoàn thanh tra báo cáo lãnh đạo Bộ TN&MT, Tổng cục Môi trường để xử lý nghiêm các vi phạm của Nhà máy theo quy định của Luật BVMT năm 2014, Nghị định số 179/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ và công khai thông tin về hành vi gây ô nhiễm, cũng như mức độ vi phạm pháp luật trong lĩnh vực BVMT của Nhà máy trên các phương tiện thông tin đại chúng.
|
Tổng cục Môi trường tăng cường Theo báo cáo của Cục Kiểm soát hoạt động BVMT, trong 8 tháng đầu năm 2015, Tổng cục Môi trường đã ban hành 467 kết luận thanh tra đối với 467 cơ sở, khu công nghiệp được thanh tra vào Quý IV năm 2014; đã lập biên bản và ban hành 162 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BVMT với tổng số tiền phạt khoảng 20,5 tỷ đồng; ban hành 18 Quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả vi phạm theo quy định pháp luật. Tại TP. Hà Nội, Tổng cục Môi trường đã chủ trì, phối hợp với Sở TN&MT Hà Nội và UBND quận Hà Đông thực hiện thanh tra đột xuất đối với 2 cơ sở tái chế thùng phuy gây ô nhiễm môi trường tại phường Đông Mai (quận Hà Đông), ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền phạt là 514,500 triệu đồng, đồng thời buộc các cơ sở phải khắc phục hậu quả vi phạm theo quy định của pháp luật. |
Tình hình thực hiện các quy định BVMT của Nhà máy
Nhà máy bia Đông Nam Á đi vào hoạt động sản xuất từ năm 1993 (Nhà máy liên doanh với Công ty bia Việt Hà, đến tháng 3/2014, chuyển sang 100% vốn nước ngoài), có diện tích 14.000 m², công suất thiết kế 14 triệu lít/năm, công suất sản xuất thực tế năm 2014 là hơn 26 triệu lít.
Qua kiểm tra các thủ tục về môi trường cho thấy, Nhà máy đã có Báo cáo đánh giá tác động môi trường được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và thực hiện chương trình giám sát môi trường định kỳ; có Giấy phép khai thác nước dưới đất với lưu lượng khai thác là 12.000 m³/ngày, đêm và Giấy phép xả nước thải vào nguồn nước qua 1 cửa xả với lưu lượng xả thải 700 m³/ngày, đêm. Đồng thời, Nhà máy đã thực hiện kê khai, nộp phí BVMT đối với nước thải công nghiệp và quản lý chất thải rắn thông thường theo đúng quy định. Khí thải phát sinh từ hoạt động sản xuất của Nhà máy được thải ra ngoài môi trường bằng hệ thống ống khói cao 30 m. Bên cạnh đó, Nhà máy có hành lang bên ngoài và xây các vách ngăn che chắn, tiêu âm để giảm thiểu tiếng ồn.
Tuy nhiên, Nhà máy chưa lập kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường; không có báo cáo định kỳ về tình hình phát sinh và quản lý CTNH. Kiểm tra khu vực lưu giữ CTNH tạm thời, Đoàn thanh tra nhận thấy, kho lưu giữ CTNH chưa có rãnh và hố thu gom chất thải lỏng; bao bì nhựa thải đựng hóa chất để rải rác trong khuôn viên, không được thu gom và lưu giữ đúng quy định; đồng thời, Nhà máy đã tiến hành chuyển giao CTNH cho đơn vị không có Giấy phép hành nghề quản lý CTNH.
Sau khi Đoàn thanh tra của Tổng cục phát hiện Nhà máy bia Đông Nam Á xả thải chưa qua xử lý ra môi trường vào ngày 6/8/2015, lãnh đạo Nhà máy đã có phản hồi và khẳng định trên một số báo rằng đây là sự cố không mong muốn. Do mưa lớn kéo dài trong 3 tuần qua, một phần tường ngăn cách nguồn nước thải từ Nhà máy bị vỡ, khiến cho nước mưa và nước thải sản xuất tràn sang cống xả nước thải sinh hoạt. Thời điểm Đoàn thanh tra của Tổng cục đến làm việc trùng với thời gian Nhà máy tạm dừng hệ thống xử lý nước thải để thực hiện vệ sinh định kỳ và cam kết sẽ khắc phục các vấn đề môi trường đã được Đoàn thanh tra yêu cầu để ngăn chặn sự việc trên tái diễn.
Thiết nghĩ, nếu bất cứ doanh nghiệp nào khi phát hiện sai phạm lại “đổ lỗi” là do sự cố mà không chịu thừa nhận sai phạm và chấp hành nghiêm các quy định pháp luật về BVMT, thì môi trường đất nước sẽ thế nào? Đây là bài học về đạo đức trong kinh doanh và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp!
Tổng cục Môi trường sẽ tiếp tục điều tra làm rõ và xử lý nghiêm những vi phạm pháp luật về BVMT của Nhà máy theo đúng quy định của pháp luật
Phương Linh
(Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi Trường số 8 - 2015)
